بررسی ارتباط درختان بادافتاده با خصوصیات توپوگرافی و ساختار توده در سری دو جنگل شصت کلاته گرگان

چکیده بر اساس اطلاعات موجود بادافتادگی درختان جنگلی حادثه طبیعی واقع شده درسری دو جنگل شصت کلاته گرگان می باشد. این تحقیق به منظور بررسی وضعیت درختان بادافتاده و ارتباط آنها با مشخصه-های توپوگرافی و ساختاری توده در این جنگل صورت پذیرفت. بدین منظور تمامی درختان بادافتاده در سطح سری به صورت صددرصد آماربرداری گردید. همچنین به منظور بررسی ساختار توده های بادافتاده، 49 درخت بادافتاده به صورت تصادفی انتخاب و قطعات نمونه 10 آری به مرکزیت درخت بادافتاده برداشت شد. اطلاعات نوع گونه، قطر، ارتفاع و وضعیت افتادن درختان، همچنین نوع گونه و قطر تمامی درختان و ارتفاع درختان شاهد در قطعات نمونه ثبت گردید. میانگین قطر و ارتفاع درختان در سه وضعیت ریشه کن شدگی، شکستگی از بالای دو متری و پائین دو متری تنه آنالیز واریانس شد و با آزمون دانکن مقایسه گردید. برای بررسی ارتباط این سه وضعیت با نوع گونه از آزمون مربع کای و آنالیز تطبیق استفاده شد. جهت بررسی ساختار توده های بادافتاده، ساختار سنی آنها تهیه و در بین توده ها مقایسه انجام شد. همچنین میانگین قطر، ارتفاع، سطح مقطع و حجم درختان قطعات نمونه با قطر، ارتفاع، سطح مقطع و حجم درختان بادافتاده مقایسه گردید. مشخصه های اولیه و ثانویه توپوگرافی در محیط نرم افزار آنالیز سطح زمین تهیه شد. برای بررسی اثر عوامل توپوگرافی و بررسی امکان تهیه مدل پیش بینی مکانی احتمال بادافتادگی از رگرسیون لجستیک استفاده شد. بدین منظور اطلاعات توپوگرافی مناطق دارای درختان بادافتاده و مناطق فاقد درختان بادافتاده که با نمونه گیری تصادفی مشخص شد، استخراج گردید. جهت تعیین موثرترین متغیرهای اصلی توپوگرافی و فرم زمین از آنالیز اثر نسبی استفاده شد. نتایج نشان داد که گونه ممرز بالاترین درصد نسبی بادافتادگی را به خود اختصاص داده است. بررسی وضعیت بادافتادگی درختان نشان می دهد ریشه کن شدگی درختان در مقایسه با دو وضعیت شکستگی از بالا و پائین تنه بیشتر است. نتایج آنالیز واریانس و آزمون مقایسه ای دانکن نشان داد درختان شکسته شده از بالای دو متری تنه نسبت به درختان ریشه کن شده دارای میانگین قطر و ارتفاع بالاتری می باشند. آماره مربع کای و آنالیز تطبیق نشان داد ارتباط معنی داری بین وضعیت بادافتادگی و نوع گونه وجود دارد به طوری که درختان ممرز بیشتر ریشه کن شده اند که این می تواند ناشی از ریشه های سطحی تر این گونه در مقایسه با راش و انجیلی باشد. بررسی ساختار سنی توده های بادافتاده نشان از وقوع این پدیده در همه نوع ساختاری دارد. همچنین مقایسه مشخصه های درخت بادافتاده با توده نشان از چیره بودن درختان بادافتاده در توده هایشان دارد. مدل لجستیک جهت پیش بینی مکانی احتمال بادافتادگی با صحت کلی 5/62 درصد معنی دار بوده و نشان از تاثیر مشخصه های توپوگرافی بر بادافتادگی دارد. نتایج آنالیر اثر نسبی فرم زمین نشان از وقوع بیشتر بادافتادگی در یال ها و اطراف یال دارد. اثر نسبی ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهت شیب نشان می دهد طبقات میانی ارتفاع، شیب های 0 تا 30 درصد و جهات شیب همسو با جهت دامنه و جهت افتادن مانند جهت غربی بیشترین بادافتادگی را دارا می باشند.